Ex-partner uitkopen bij scheiding is steeds moeilijker

Scheidende stellen stuiten steeds vaker op problemen bij het uitkopen van hun ex-partner. Dit komt door het steeds grotere verschil tussen de marktwaarde van huizen en de hypotheekschuld.

Deze overwaarde van koopwoningen is vaak zo hoog, dat het uitkopen van de vertrekkende partner te duur is. Daarnaast kunnen ze moeilijk een nieuwe woning vinden.

Dat constateren financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep en mediator Scheidingsexpert Nederland. “De overwaarde stijgt de laatste jaren fors waardoor degene die in de woning wil blijven wonen voor een steeds groter bedrag de vertrekkende partner moet uitkopen”, zegt algemeen directeur Michiel Meijer van Van Bruggen Adviesgroep tegen Business Insider.

Volgens de organisaties gaat het bij één op de vier scheidingen om stellen in de leeftijd van 50 tot en met 69 jaar.

"Hoe ouder het scheidende stel, hoe hoger de gemiddelde overwaarde, en hoe duurder de uitkoop van de vertrekkende partner. Het komt daardoor ook steeds vaker voor dat er niks anders rest dan de woning te verkopen en op die manier de overwaarde te verdelen", vertelt Meijer.

En dan stuiten de gewezen koppels op een volgend probleem: een krap woningaanbod.  “In de huidige markt is het namelijk een enorme uitdaging om een andere woning te vinden”, zegt Paul van der Ploeg, directeur van Scheidingsexpert Nederland. Ook in het nieuws zijn inmiddels verhalen verschenen over helse zoektochten naar een woning na een scheiding.

Sommigen slapen op hun werk, komen in vakantieparken terecht of staan weer bij hun ouders op de stoep. Die laatste optie hebben vooral de relatief jongere stellen, al is bij je ouders wonen als dertiger of veertiger natuurlijk niet ideaal. "Voor oudere stellen bestaat die optie meestal niet of is die niet wenselijk", weet Meijer van Van Bruggen.

Wel hebben gescheiden personen met een overwaarde in hun zak nog altijd een betere positie dan starters, zegt hij. "Maar met de huidige krapte op de woningmarkt is dat nog regelmatig een langdurige zoektocht."

Huis: overwaarde per leeftijdsgroep

De onderstaande tabel laat de gemiddelde overwaarde van woningen per leeftijdsgroep zien, ofwel het verschil tussen de geschatte marktwaarde en de hypotheekschuld. Je ziet hier hoe de overwaarde sinds 2017 voor alle leeftijdsgroepen flink is gestegen, in lijn met de hogere huizenprijzen.

Tot en met 2019 zijn de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De bedragen van 2020 en 2021 zijn schattingen van Van Bruggen Adviesgroep.

Te zien is dat de overwaarde oploopt naarmate de leeftijd vordert. Op zich is dit logisch, omdat door de stijgende huizenprijzen en aflossingen op de hypotheek het verschil tussen de woningwaarde en de hypotheek vaak groter wordt.

Maar dit is niet per se prettig als je gaat scheiden en je partner moet uitkopen. Oudere stellen stuiten op nog een extra probleem na de scheiding, als ze een nieuwe hypotheek moeten afsluiten voor de aankoop van een nieuwe woning of om hun ex-partner uit te kopen.

Sluit je een hypotheek af binnen tien jaar voor pensionering, dan houden geldverstrekkers rekening met het toekomstige pensioeninkomen na de scheiding bij het berekenen van de maximale hypotheek. Je kunt dan waarschijnlijk minder lenen omdat het pensioeninkomen veelal lager is dan het huidige inkomen.

De woorden "na de scheiding" zijn hierbij ook belangrijk. Voor het werknemerspensioen geldt de Wet verevening pensioen bij scheiding. Hierbij wordt het opgebouwde pensioen 50/50 verdeeld over beide partners, tenzij je andere afspraken maakt. "Je pensioen kan na de scheiding dus behoorlijk slinken. Omdat de geldverstrekker rekening houdt met dit toekomstige inkomen, kom je mogelijk niet in aanmerking voor de benodigde hypotheek", zegt Meijer tegen Business Insider.

Wel kun je andere afspraken maken over de overwaarde en het pensioen. "Je zou kunnen zeggen: 'Ik zie af van de verdeling van de pensioenrechten, in ruil daarvoor hoef ik de overwaarde niet te hebben", legt Meijer uit. Je kan ook er ook voor kiezen de overwaarde anders te verdelen. Uiteraard moet je bij zo'n uitruil wel weten of je met een hoger pensioeninkomen beter uitkomt dan met een deel van de overwaarde in je zak. Immers, zonder overwaarde is een grotere hypotheek nodig.

"Het is maatwerk", stelt Meijer, die aanraadt vooral niet met scheiden te wachten tot je 55 jaar of ouder bent.

[activecampaign form=24]

Lees meer over scheiden:

• 7 belastingtips die vaak worden vergeten bij een scheiding
• Dit rolt er uit de checklist van de Belastingdienst als je gaat scheiden met kinderen en een koopwoning
• Uit elkaar? Deze 5 zaken worden vaak vergeten bij een scheiding en dat kan duur uitpakken
• Denk aan deze 6 dingen als je een hypotheek afsluit… voor als je relatie op een scheiding uitloopt